Patroni 2022 roku: Wanda Rutkiewicz

Jeszcze w 2021 roku, podejmując okolicznościowe uchwały, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zdecydował o uhonorowaniu wybitnych postaci oraz epoki romantyzmu, patronami roku 2022. 

W gronie wyróżnionych znalazła się Wanda Rutkiewicz, której w 2022 roku upływa 30. rocznica śmierci. Była prekursorką kobiecych zespołów górskich,  polską himalaistką światowej sławy. Zdobyła, jako trzecia kobieta na świecie i jako pierwsza osoba z Polski, szczyt Mount Everestu (8848 m n.p.m) w Himalajach oraz jako pierwsza kobieta szczyt K2 (8611 m n.p.m) w paśmie Karakorum. Imponowała niezwykłą inteligencją, siłą i sprawnością fizyczną. Wanda Rutkiewicz należała także do „Solidarności” i działała w opozycji demokratycznej.

Jak przypomnieli posłowie w uchwale, tego samego dnia, w którym Wanda Rutkiewicz zdobyła  najwyższy na świecie ośmiotysięcznik, czyli 16 października 1978 roku, Karol Wojtyła został papieżem. „Rok później w czasie wizyty w Polsce Jan Paweł II powiedział do Wandy Rutkiewicz: >>Dobry Bóg tak chciał, że tego samego dnia weszliśmy tak wysoko<<”. 

Wanda Rutkiewicz-Błaszkiewicz urodziła się w 1943 roku w  Płungianach (obecnie Litwa). Po II wojnie światowej wraz z  rodzicami i starszym bratem Jerzym, jako repatriantka przyjechała do Łańcuta, gdzie mieszkali jej dziadkowie, a potem do Wrocławia gdzie podjęła naukę w  II Liceum Ogólnokształcącym. Po maturze pojechała z przyjaciółmi w Tatry. Góry ją fascynowały. W czasie studiów na Politechnice Wrocławskiej rozpoczęła się przygoda ze wspinaczką. Zaczęła wyjeżdżać w Góry Sokole (w paśmie Rudaw Janowickich koło Jeleniej Góry). Wspominała: „Pierwszy dzień w skałkach przyniósł mi doznania, które osłabiły wszystkie dotychczasowe fascynacje. Odnalazłam coś dla siebie i wiedziałam, że przy tym pozostanę”. Z dyplomem inżyniera-elektronika pracowała w Instytucie Automatyki Systemów Energetycznych, podjęła pracę w Instytucie Maszyn Matematycznych w Warszawie,  a wspinała się w Karkonoszach i Tatrach, później w Alpach, Pamirze, Hindukuszu, Karakorum i  Himalajach. Była też autorką lub współautorką kilku książek.

Wanda Rutkiewicz zdobyła 8 spośród 14 ośmiotysięczników. W tym także uważany za najtrudniejszy i najbardziej niebezpieczny szczyt K 2. Niestety, nie dane jej było powrócić z ostatniej wyprawy. Zaginęła 13 maja 1992 roku w rejonie Kanczendzongi w paśmie Himalajów. Informacja o zaginięciu Polki dotarła do Polski po prawie dwóch tygodniach, 25 maja 1992. Jej ciała nie odnaleziono.  

Nauczyciele bibliotekarze