Karol Fryderyk Libelt – patronem naszej szkoły

  • zasłużony Wielkopolanin
  • wybitny pedagog
  • wychowawca młodzieży
„Tylko wykształcenie stanowi i stanowić powinno prawdziwą zasługę człowieka, tylko tędy droga do zasług i znaczenia, do osiągnięcia godności narodowej.”

/Karol Fryderyk Libelt/

8 kwietnia br. przypada 214. rocznica urodzin Karola Fryderyka Libelta, filozofa, pedagoga, działacza społeczno-politycznego i publicysty. Dla społeczności uczniowskiej Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 2 w Krotoszynie postać Karola Fryderyka Libelta jest wzorcem osobowym. Jego autorytet w wymiarze historycznym i moralnym reprezentuje wartości bliskie współczesnej młodzieży. Uroczystość nadania imienia szkole odbyła się 21 maja 1976 r.

Karol Fryderyk Libelt urodził się w 8 kwietnia 1807 r. w Poznaniu.

Ukończył poznańskie gimnazjum, a następnie kontynuował naukę w Berlinie. Studiował filologię klasyczną, filozofię oraz nauki matematyczno-przyrodnicze. Wszechstronność zainteresowań Libelta sprawiła, że zapisał się w dziejach jako najwybitniejszy polski przedstawiciel filozofii mesjanistycznej. W 1830 r. obronił doktorat i odbył podróż naukową po Europie. Wrócił do kraju, aby wziąć udział w powstaniu listopadowym. Za bohaterską postawę – walczył jako artylerzysta – otrzymał awans na podporucznika i krzyż Orderu Virtuti Militari. Od 1838 r. współpracował ze środowiskiem intelektualnym Poznania, prowadząc działalność naukową, oświatową, społeczno -polityczną i publicystyczną. W 1940 r. otworzył pensjonat dla uczniów i podjął pracę nauczyciela w gimnazjum. Działał w organizacjach m.in. w Towarzystwie Naukowej Pomocy, Towarzystwie Demokratycznym Polskim, zajmującym się przygotowaniem powstania w Wielkopolsce. Był wyznaczony na reprezentanta Poznania w przyszłym Rządzie Narodowym. Opracował powstańczą proklamację, będącą później podstawą manifestu krakowskiego. Za tę działalność w roku 1947 rząd pruski skazał poznańskiego filozofa na 20 lat twierdzy. Uwolniony podczas rewolucji 1948 r. powrócił do Poznania i został członkiem Komitetu Narodowego. Libelt zaangażował się w działania Ligi Polskiej, łączącej legalną aktywność społeczną z narodową. Był posłem rewolucyjnego parlamentu we Frankfurcie. Protestował przeciwko włączeniu Poznańskiego do Niemiec. W 1949 r. ponownie został posłem do parlamentu pruskiego oraz prezesem uformowanego w nim Koła Polskiego. Po roku 1950 Wielkopolanin skupił się zdecydowanie na pracy organicznej. Był jednym z założycieli, a od 1868 r. prezesem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Karol Fryderyk Libelt dostrzegł kształcące i wychowawcze funkcje filozofii jako fundamentu wiedzy oraz podstawy moralności. Postulował ideał filozofii narodowej odwołującej się do naturalnych uwarunkowań poszczególnych narodów: dynamikę ich przemian porównywał do dynamiki życia jednostek, co miało decydować o czasowym uzdolnieniu narodów do misji dziejowej. Opowiadał się za ideami tworzących się państw narodowych. Uważał, że naród może też przetrwać po utracie państwowości. Rozwojowi aktywności narodowej podporządkował Libelt program oświaty publicznej, która miała realizować cele wychowawcze z dydaktycznymi. Akcentował znaczenie przedmiotów matematyczno-przyrodniczych przygotowujących do praktyki zawodowej oraz języka polskiego i historii z geografią oraz nauki moralnej i religii w zakresie wychowania narodowego. Historia narodu to „zwierciadło żywota narodowego, w którym naród widzi, czym był i czym być powinien, w którym pozna wszystkie winy i zasługi przodków, a tym samym pojmie rzetelną wartość swoją” podkreślał w swoich pracach Libelt. Nauczyciela traktował jako „kapłana nauk i umiejętności”, skoro „naród takim będzie, jakim się wychował, a tak się wychował, jakich miał nauczycieli”. W zakresie problematyki społecznej opowiadał się za organicystyczną i moralistyczną wizją życia społecznego. Pisał: „Dobra pojedynczych osób nie da się pojąć ani urzeczywistnić bez dobra ogólnego. Pracując dla dobra publicznego, pracujemy (…) dla naszego dobra”.

Karol Fryderyk Libelt zmarł 9 czerwca 1875 r. w Brdowie.

Poglądy i idee Karola Fryderyka Libelta do dziś zachowały aktualność. Stanowią fundament i inspirację do codziennej pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły. Imię wielkiego patrioty i wychowawcy narodu zobowiązuje – to przekonanie towarzyszy uczniom i absolwentom naszej szkoły w nauce oraz pracy.

Redakcja Echo Dwójki