Zaczytani cz.13

„W uznaniu zasług Krzysztofa Kamila Baczyńskiego dla polskiej sztuki, dla polskiej niepodległości i polskiej kultury, w stulecie jego urodzin, Sejm Rzeczypospolitej ogłasza rok 2021 Rokiem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Jednocześnie Sejm Rzeczypospolitej oddaje hołd innym przedstawicielom poetów pokolenia Kolumbów poległym w trakcie okupacji niemieckiej – Tadeuszowi Gajcemu, Janowi Romockiemu, Zdzisławowi Stroińskiemu, Józefowi Szczepańskiemu i Andrzejowi Trzebińskiemu”.

Baczyński herbu Sas znany również pod pseudonimami- „Jan Bugaj”, „Emil”, „Jan Krzyski”, „Krzysztof”, „Piotr Smugosz”, „Krzysztof Zieliński”, „Krzyś” to najwybitniejszy przedstawiciel poetów pokolenia Kolumbów. W ubiegłych latach został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Armii Krajowej oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Młody Baczyński nie miał żadnych trudności w nauce, choć się do niej nie przykładał. Edmund Semil, jego nauczyciel, wspominał, że Krzysztof męczył się w „mundurku wzorowego ucznia”. Swój bunt młodzieńczy wyrażał w satyrycznych wierszach dotyczących nauczycieli. W czerwcu 1939 r. otrzymał świadectwo maturalne. Niestety wybuch wojny pokrzyżował mu plany. Marzył przecież o studiach na Akademii Sztuk Pięknych. W roku 1942 poślubił Barbarę Drapczyńską zaś rok później rozpoczął studia na filologii polskiej, tajnych kompletach Uniwersytetu Warszawskiego.

Badacze zwracają uwagę, że wiersze z pierwszego okresu twórczości oddają co prawda nastrój dojmującego napięcia związanego z okropieństwami wojny, dźwigają ich ciężar, ale dalekie są od żołnierskich pobudek. Swoistym przełomem, okazała się jesień 1941 roku. Utwory, które zostały wydane, Kazimierz Wyka, określił jako „porażenie okupacyjne”. Znakiem rozpoznawczym, w twórczości Baczyńskiego, staje się katastrofizm pokoleniowy wyrażający się przeczuciem zbiorowej klęski i przedwczesnej śmierci. Styl Baczyńskiego jednak stale ulegał przemianom. Utwory napisane po wstąpieniu Baczyńskiego do Szarych Szeregów charakteryzują się wykorzystaniem różnorodnych gatunków literackich: pieśni, psalmu, modlitwy, hymnu, apelu czy elegii. Baczyński to przy tym romantyk, upatrujący sensu w nurcie romantycznym. Wykorzystuje takie elementy jak baśń, legendę, mit oraz sen. Symbolika, wizyjność oraz intelektualizm – to cechy poezji Baczyńskiego.

Krzysztof Kamil Baczyński zginął w wieku zaledwie 23 lat, a legenda zdolnego poety silnie oddziaływała na powojenną kulturę. Jego utwory interpretowali m.in. Ewa Demarczyk, Jacek Kaczmarski, Grzegorz Turnau ale również zespoły heavy metalowe czy twórcy hip-hopu. „Astronomia poety. Baczyński” to wspólne przedsięwzięcie Meli Koteluk i zespołu Kwadrofonik. Powiedzieli oni, że: „Od samego początku przyświecała nam intencja, by pokazać Baczyńskiego jako pacyfistę i mistyka, człowieka zakochanego w życiu. Zdołaliśmy odtworzyć czyste i jasne oblicze Krzysztofa oraz zwrócić uwagę na niezwykłą wrażliwość i uniwersalność jego twórczości. Zdaje się, że jego błyskotliwe spostrzeżenia na temat świata i ludzi wynikały bardziej z wybitnego zmysłu obserwacji i intuicji niż z doświadczenia życiowego, które zostało tak wcześnie przerwane”.

Najważniejsze działa poety to: Zamkniętym echem, Dwie miłości, Modlitwa, Arkusz Poetycki nr 1 czy Śpiew z pożogi.

Zachęcamy wszystkich do zapoznania się z twórczością Baczyńskiego, której ofertę znajdziecie w bibliotece szkolnej.

Nauczyciele bibliotekarze